0-18 yaş Bebek, Çocuk ve ergenlere yönelik bu program erken bebeklik döneminden başlayarak, okul sürecinde devam eden gelişim basamaklarının değerlendirimesi ve buna yönelik sunulan destek ile gündelik yaşam kalitesiini artırmayı amaçlar.
Yapılan araştırmalarda, duyusal/duygusal sosyal ve motor geliişim sürecinin düzenli aralıklarda değerlendirilmesi ve gereki durumlarda desteklenmesi bu süreçte çok önemlidir.
Çocuğunuzun fiziksel, zihinsel, dil, öz bakım ve sosyal duygusal gelişiminin güçlü ve zayıf alanlarını görmek,
Çocuğunuzun potansiyelini tanıma fırsatı elde etmek,
Çocuğunuzun öğrenme ortamını geliştirmek,
Çocuğunuzun sağlıklı gelişimi için uygun ebeveynlik açısından, becerileri edinmek.
Geç emekleyen veya yürüyen
Parmak ucunda yürüyen
Dil Gelişimi ve konuşmanın geciktiği
Prematüre
Seslere yanıt vermeyen
Göz teması kurmayan
Hiç emmemiş bebekler
Katıya Gıdaya geçişte sorun yaşayan
Yemek yemeyen/ Seçen
Sürekli düşen/yığılan çocuk ve bebekler,
I. Yol Gelişimsel Danışmanlık’ta, çocuk gelişim değerlendirmesi için başvuran aileler öncelikle detaylı öykünün alındığı ve çocuğun ilk değerlendirilmesinin yapıldığı ön görüşmeye çağrılır.
II. Ardından bilimsel ve alanda güncel ölçek ve yöntemler kullanılarak çocuğun gelişiminin detaylı olarak değerlendirildiği, bir ila üç seans arasında değişen değerlendirme seansları yapılır.
III. Değerlendirmenin ardından, sonuçların paylaşımı ve aileler için önerileri kapsayan bir aile görüşmesi yapılır. İstek ve ihtiyaç durumuna göre çocuğun bireysel programı hazırlanır ve aileye sunulur.
IV. Hazırlanan program dahilinde merkezimizde çalışmalara başlanılır veya ev, okul gibi sosyal ortamlarda çocuğu destekleyen kişilere danışmanlık/süpervizyon verilir.
Duyusal/Motor Gelişim Değerlendirmesi
Özellikle 0-2 yaş aralığında gelişen duyusal/motor tecrübeler çocuğun ilerleyen hayatta edineceği birçok deneyimin temelini oluşturur. Çocukların duyu/motor değerlendirmesi yapılırken çocuğun yaşına uygun fiziksel, sosyal, duyusal becerileri göz önünde bulundurulmalıdır.
1. AY: Çevreyi tamamen emme ve bakma gibi doğuştan gelen refleksler yardımıyla anlamlandırır. Bu dönemde kafasını kaldırmaya çalışır ve bu hareket ile iç kulaktan gelen uyarılarla yerçekimine karşı hareket gelimi başlar. Aynı zamanda kaslar ve eklemlerden gelen uyarılar sayesinde sinir sistemi hareketin temelini atmaya yönelik çok sık olarak uyarılır.
Bu dönemde boyun refleksi kas tonusu için önemlidir. Zayıf duyusal entegrasyonu olan bebeklerde bu refleks aşırı aktiftir.
2-3. AY: Başını dik tutabilir. Tanıdık seslere gülümser ve hareketi gözleriyle takip eder. Motor fonksiyonları gözde ve boyunda başlar. Başını ve gözlerini sabit tutmaya çalışır bu sayede 3 duyu entegre edilir. Boyun kaslarında gelen, göz kaslarından gelen ve iç kulaktan gelen hareket duyuları ile hangi konumda olduğunu anlamlandırmak için çaba harcar. Eler açıktır. Kavrama refleksi devam eder bu sayede dokunma duyusu beyne iletilir.
Vestibüler duyu ve görsel takip bu dönemde gelişir.
4-6 AY: Nesneleri elden ele taşır. Ellerini orta hatta birleştirir bu da koordinasyonun gelişimini sağlar. Yüzüstü pozisyondan sırt üstü pozisyona dönebilir, yuvarlanır. Yerçekimi, hareket ve görme duyularının gelişimi sayesinde oturarak kendini sabit bir pozisyona alır.
Duyusal gelişimi zayıf olan bir çocuk bu evrede oturmakta zorlanabilir. Zayıf denge ve vücut farkındalığı belirtileri çocukları temkinli hareket etmeye, hareket alanını kısıtlamaya itebilir.
7-8. AY: Desteksiz oturabilir, emeklemeye başlayabilir. Kendi adına yanıt verir. Kısmen gizli nesneleri bulur. Emekleme hareketi ile duyuların düzenlenmesini ve bağımsız hareketlerini arttırır. Derinlik algısı ile birlikte, uzamsal görme yavaş yavaş gelişir. Kendisi ve objeler arasındaki mesafeye duyarlılığı artar. Vücut hareketlerinden gelen duyuların uzamsal görmeye katkısı vardır. Bu aylarda motor planlama gelişir, uzuvların sıralı kullanımı ve kontrolü artmaktadır.
Dokunma ve propriosepsiyon duyularının rehberliğinde motor beceriler gelişir. Emekleme de problem yaşayan çocuklarda mesafeyi planlama bozuklukları görülebilir. Bu ayda hala çok hırçın ve ağlayan bebeklerde regülasyon problemleri gözlenebilir.
9-12. AY: Çocuklar etraflarındaki çevreyi keşfetmeye başlarlar ve genellikle başkalarının gözlemlenen davranışlarını taklit ederler. Tutunarak yürür. Vücut pozisyonunun uzayda algılandığı en yüksek dönemdir. Emekleyerek kendi vücut ağırlığını destekler. Bu duyularla birlikte koordine harekeletler, motor planlama ve görsel algı gelişir. Basit sözcükleri çıkarmaya başlar.
Motor planlama kötü olan bebeklerde taklit becerileri gelişmemiş olabilir. Proprioseptif ve vestibüler duyuların katkıları ile ayakta durmaya başlar. Bu dönemde çocuk ayakta durma becerilerini gerçekleştiremiyorsa bu duyularda zayıflık görülebilir.
Bir bebek;
• 3 aylık olduğunda elleri ile orta hatta oynayabilmeli, uzanma ve yakalama becerileri göstermelidir.
• 4 aylıkken yüzü koyun çevreyi izleyebilmelidir.
• 6 ayından sonra oturma ve yuvarlanma davranışlarını gösterebilmelidir.
• 8 aylık olduğunda yüzükoyun pozisyonda kendini itebilmelidir.
• 12 aylık olduğunda emekleyebilmelidir.
• 18 aylık olduğunda yürümeye başlamalıdır.
• 30 aylık olduğunda zıplama aktivitelerini gerçekleştirebilmelidir.
Bu gelişim evrelerini göstermeyen çocukların duyusal veya motor problemleri olabileceğini düşünmeliyiz
2 YAŞ: Koşar ve zıplar. İki kelimelik cümleler kullanır. Basit talimatları takip eder. Sembolik oyuna başlar. Vücudunda nereye dokunulduğunun farkındadır. Vücut farkındalığı gelişmiştir. Blok kuleler inşa etmek için el kontrolüne sahiptir. Ata binme, sallanma gibi aktivitelerden hoşlanırlar. Bu aktiviteler vücut algısının gelişimine yardımcı olur.
Duyu gelişim süreci eksik olan çocuklar bu evrede vücudunun hangi kısmının ne yaptığını anlayamaz. Oyuncaklarla oynamada problem yaşayabilirler. Koşma, zıplama becerilerinde ki zayıflık praksi becerilerinin zayıflığını gösterebilir.
3-4. YAŞ: Tırmanır, koşarken daha fazla dengeli ve koordinelidir. Bu aktiviteler vücut farkındalığının iyi olduğunu gösterebilir. Top atma, yakalama becerileri gelişir. El-göz koordinasyonu gelişir, bu nedenle bloklarla inşa etme, basit bulmacaları bir araya getirme, büyük boncukları dizme, şekil çizme vb. etkinliklerde iyidir. İnce motor becerileri daha gelişmiştir.
Bu yaşlarda baskın el gelişimi başlamış olması gerekir eğer başlamamışsa, vestibüler, praksi ve beden farkındalığı ile ilgili problemler olabilir.
5-6 YAŞ: İnce ve kaba motor becerileri gelişmiştir. Makas kullanımı koordinelidir. Yardımsız günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirebilir.
Bu yaşlarda duyusal entegrasyonu zayıf olan çocukların okul becerileri etkilenir. Grup oyunlarına katılmakta zorluk yaşayabilirler. Kalem tutma, yazı yazma becerilerinde zayıflık görülebilir. Makas ile çizgi takibi yaparak kesmekte sorun yaşayabilirler
